Tag Archives: travel

Monument to the Unknown Woman Worker/ अज्ञात महिला श्रमिक स्मारक

अज्ञात महिला श्रमिक स्मारक	Monument to the Unknown Woman Worker
हालैका महिनाहरूमा देखेका मूर्तिहरूमध्ये मेरो ध्यान सबैभन्दा बढी खिच्नेमा बेल्फास्टका यी दुई बहिनी पनि परे जसलाई ‘अ मोनुमेन्ट टु द अन्नोन उमन ओर्कर’ अर्थात् ‘अज्ञात महिला श्रमिक स्मारक’ भनिदोरहेछ। १९९२ मा लुइज वाल्शले यो कृति बनाएकी रहिछन्। त्यो प्रयास पछाडिको विवरण पनि कम्ति रोचक रहेनछ। मूर्तिले एउटा सोचनीय कथा भनेको छ जो यी तस्वीरमा केही हदसम्म देखिन्छन् । शासक र नेताबडाका त टन्नै देखिन्छन् तर अज्ञात् वा सामान्य जनका जीवन, समस्या र उपलब्धी झल्काउने यस्ता मूर्तिहरू पनि हाम्रा सहरहरूमा (झन् धेरै) देखियुन् ।	Louise Walsh’s Monument to the Unknown Woman Worker is one of the most striking and thought-provoking statues I have come across in recent months. The sight of the statue in Belfast prompted me to learn more about this work of art. The story behind this creation is fascinating. We need more monuments like this in our cities to tell the story of average people who are not rulers or ‘someone’.

अज्ञात महिला श्रमिक स्मारक

Monument to the Unknown Woman Worker

हालैका महिनाहरूमा देखेका मूर्तिहरूमध्ये मेरो ध्यान सबैभन्दा बढी खिच्नेमा बेल्फास्टका यी दुई बहिनी पनि परे जसलाई ‘अ मोनुमेन्ट टु द अन्नोन उमन ओर्कर’ अर्थात् ‘अज्ञात महिला श्रमिक स्मारक’ भनिदोरहेछ। १९९२ मा लुइज वाल्शले यो कृति बनाएकी रहिछन्। त्यो प्रयास पछाडिको विवरण पनि कम्ति रोचक रहेनछ। मूर्तिले एउटा सोचनीय कथा भनेको छ जो यी तस्वीरमा केही हदसम्म देखिन्छन् । शासक र नेताबडाका त टन्नै देखिन्छन् तर अज्ञात् वा सामान्य जनका जीवन, समस्या र उपलब्धी झल्काउने यस्ता मूर्तिहरू पनि हाम्रा सहरहरूमा (झन् धेरै) देखियुन् ।

Louise Walsh’s Monument to the Unknown Woman Worker is one of the most striking and thought-provoking statues I have come across in recent months. The sight of the statue in Belfast prompted me to learn more about this work of art. The story behind this creation is fascinating. We need more monuments like this in our cities to tell the story of average people who are not rulers or ‘someone’.

Dinesh Wagle with the Monument to the Unknown Woman Worker, Belfast.

Humla Karnali: तीरैतीर

2 Replies

Caravans of mules walk for days – three to four- from the nearest road carrying essential supplies including jerry cans full of diesel that will be used by India-assembled four-by-fours that were either helicoptered-in or brought via Tibet to ply on the 8-km long road between the River Karnali and Simkot, the largest settlement and the headquarters of Humla district. Incredible to realise that people in Humla, the last of the 77 Nepali districts that is yet to be connected to the national road network, walk for days to reach the district headquarters for such little things as getting their documents signed by government officials.

हुम्ला जिल्लाको सदरमुकाम र सबैभन्दा ठुलो जस्तो देखिने बस्ती सिमकोटदेखि त्यो अडिएको अक्करे भीर हुँदै तल कर्णाली नदीसम्म ८ किलोमीटर लामो सडक बनेको छ। यो सडक खण्डमा गुड्ने भारतमा एसेम्बल गरिएका केही फोर व्हिल ड्राइभ गाडी यहाँ कि हेलिकप्टरबाट झारिएका हुन् कि काठमान्डूबाट (ट्रकमा राखेर) तिब्बत हुँदै ल्याइएका हुन् । यी गाडीलाई चाहिने डिजेल खच्चरहरूले ल्याउँछन्, भरिएका जर्किनलाई ढाडमा राखेर । अग्ला पहाडहरूबीचको खोँचबाट बग्ने कर्णालीको तिरैतिरको बाटो काट्न उनीहरूलाई तीन–चार दिन लाग्छ। राष्ट्रिय सडक सञ्जालमा जोडिन बाँकी अन्तिम जिल्लाको पदवीका लागि डोल्पासँग प्रतिस्पर्धारत् हुम्लाको सदरमुकामलाई नेपालतिरको सडकले छुन कर्णाली तीरका भयानक पहराहरूले अझै एकाध वर्ष नदेलान् जस्तो देखिन्छ। अचम्मै लाग्छ, सन् २०१९ को अन्त्यमा पनि थुप्रै हुम्लीहरूले आफ्ना कागजातहरूमा सरकारी अधिकारीहरूको हस्ताक्षर गराउने जस्तो जाबो कामकालागि समेत तीन दिनसम्म हिड्नु पर्छ । जीवनको महत्वपूर्ण समय बेफ्वाँकमा हिंडेरै बित्ने ।

Bajrabarahi and Chitlang Valleys [बज्रवाराही र चित्लाङ]

5 Replies

हालै मैले काठमान्डू उपत्यकाभन्दा पश्चिमको क्षेत्रका केही भागको यात्रा गरेँ । सहर छाडेर म ककनीबाट बाहिर निस्केको थिएँ, नुवाकोटको बट्टारमा रात विताउन । त्यसपछि म टिस्टुङ देउराली हुँदै मकवानपुर जिल्लाको नबिथोलिएको र विमल बज्रवाराही उपत्यका पुगेँ । चन्द्रागिरि र दामन डाँडाहरूको बीचमा फैलिएको यो बस्तीमा जान मलाई धेरै अघिदेखि मन थियो । बज्रवाराहीबाट एउटा सानो थुम्को चढेर चित्लाङ पुगेको म बडादसैँको विहान लालबहादुर श्रेष्ठको घरमा बिउँझिएँ । चन्द्रागिरिको पश्चिमी काखमा रहेको यो सानो र शान्त अावादीमा म यसपाली तेस्रोपटक पुगेको थिएँ ।

I recently travelled to the region west of Kathmandu Valley. I exited the city via Kakani to overnight in Battar of Nuwakot jilla. Next, I went to the pristine valley of Bajrabarahi via Tistung Deurali in Makwanpur district. I had always wanted to visit this area tucked between Chandragiri and Daman hills. From Bajrabarahi, I crossed over to Chitlang village to wake up in the morning of Dashain Day in the house of Lal Bahadur Shrestha. This was my third trip to the beautiful hamlet nestled at the western base of Chandagiri.

Surya Bahadur Gopali on his way back home in the Gahate neighbourhood of Bajrabarahi valley after making a leisurely trip to the bazaar.

Surya Bahadur Gopali was on his way back home in the Gahate neighbourhood of Bajrabarahi valley after making a leisurely trip to the bazaar.
बज्रबाराही उपत्यकाको गहते बस्तीका सूर्यबहादर गोपाली खुट्टा तन्काउन बजारसम्म पुगेर घर फर्किदै थिए ।

Gopali people live in the Kunchhal neighbourhood of Bajrabarahi valley. Fields and houses.

Gopali people live in the Kunchhal neighbourhood of Bajrabarahi valley. A recent Nepal magazine report by Sitaram Baral noted it’s the largest Gopali settlement in Nepal. I was struck by the varieties of colours seen in this image.

बज्रबाराहीको कुन्छाल टोलमा गोपालीहरू बस्छन् । नेपाल खबरपत्रिकामा सिताराम बरालको हालैको एउटा रूचिपूर्ण रिपोर्ट अनुसार यो नेपालमै सबैभन्दा धेरै गोपालीहरू बस्ने गाउँ हो । यो तस्बिरमा देखिएका रङहरूले मलाई मोहित तुल्याए ।

Harimaya Gopali of Bajrabarahi said her house suffered a minor damage in the April 2015 earthquakes. Her relative’s house across the road partially collapsed. She said she makes a monthly trip to Kathmandu to sell things that are produced in the village. Those corns are kept that way because there’s not enough space inside the house to store them.

अप्रिल २०१५ का भैचालाहरूले अाफ्नो घरलाई सामान्य क्षति पुगेको बज्रबाराहीकी हरिमाया गोपालीले बताइन् । सामुन्ने सडकको अर्कोपट्टी रहेको उनका अाफन्तको घर अांशिक भत्कियो । गाउँमा उत्पादित सामानहरू बेच्न महिनामा एकचोटी जस्तो काठमान्डू जानेगरेको उनले बताइन् । घरभित्र भन्डार गरेर राख्ने पर्याप्त ठाउँ नभएकैले मकै त्यसरी झुन्ड्याएर राखिएको हो । अहँ, पानीले भिज्दैन ।

यो फोटो निबन्ध तल निरन्तर छ । तपाईँलाई इमेलमै पछिल्लो ब्लग, लेख र तस्बिर पठाउँदा म खुसी हुनेछु । बाकसमा आफ्नो इमेल ठेगाना हाल्नु होला । अनि अाफ्नो इमेल इन्बक्समा अाएको लिंक थिचेर कन्फर्म गर्नु होला । यो लेख इमेल इन्बक्समै पढिरहुन भएको छ भने केही गर्न पर्दैन । धन्यवाद :
Subscribe to Blog via Email

Enter your email address to subscribe to this blog and receive notifications of new posts by email.

Email Address:

Man flies kite in Narayanhitti, Chitlang village

A man flew kite in the Narayanhitti neighbourhood of Chitlang village. Chandragiri hill separates Chitlang with Kathmandu.

म बज्रबाराहीबाट चित्लाङ् छिर्दा नारायणहिटी टोलमा यी व्यक्तिलाई चंगा उडाइरहेको अवस्थामा भेट्टाएँ । चित्लाङलाई चन्द्रागिरीले काठमान्डूबाट छुट्याउँछ ।

Flying kite in Chitlang

Continue reading →

उबर दिल्ली

Leave a reply

त्यो वेलुकी म खान मार्केटको फकिर-चन्द एन्ड सन्सबाट वाकिेङ् द हिमालयज च्यापेर निस्केको थिएँ । झोलामा द अोसन अफ चर्न थियो र थिए द टु-इयर माउन्टेन, हाफ लायन अनि कोर्मा खीर एन्ड किस्मत । अलि ठूलो पसलमा गएपछि अाफ्नो छनोटका किताव मात्रै किनेर पुग्छ र? त्यही दिन त्यो पसलमा टुपुल्किएको ग्यारिसन्ड माइन्ड्स् लगायतका अरू केही मगाइएका पुस्तक पनि थिए मसँग । सानोतिनो व्यंग्य नै मान्नुपर्छ खातको सबैभन्दा माथि अघि साँझ नेहरू प्लेसमा किनेको पेपरह्वाईटको कालो खोल थियो । अर्थात झोला गह्रौं थियो । पसिना तर्तरी चुहिने त्यो गर्मीमा लगभग दुइसय मिटर पर्तिरको भूमिगत शहरी रेल स्टेशनसम्म पनि हिड्ने मेरो इच्छा थिएन । अाखिर मेट्रो रेलले पनि मलाई मेरो गन्तव्यसम्म पुर्याउदैनथ्यो क्यारे ।

[यो लेखको अघिल्लो भाग अर्थात गुनासो संस्करण यहाँ छ “उबरमान्डू” ]

बाबु र म । फोटोभित्रको फुच्चे फोटोमा हामी अघिल्तिरको सडक । ग्यालेक्सी एस सेभेनको दोहोरो क्यामेरा अवतारमा खिचिएको फोटो ।

यो लेख बाकसपछि निरन्तर छ । तपाईँलाई इमेलमै पछिल्लो ब्लग, लेख र तस्बिर पठाउँदा म खुसी हुनेछु । बाकसमा आफ्नो इमेल ठेगाना हाल्नु होला । यो लेख इमेल इन्बक्समै पढिरहुन भएको छ भने केही गर्न पर्दैन । धन्यवाद🙂

Subscribe to Blog via Email

Enter your email address to subscribe to this blog and receive notifications of new posts by email.

Email Address:

पाँच बर्षअघि म दिल्लीको अस्थायी बासिन्दा हुँदा त्यस्तो अवस्थामा मैले सडकमा निस्केर हात हल्लाउदै टेम्पु रोक्नुपर्थ्यो । नभए ट्याक्सी खोज्नु पर्थ्यो । अटोमा तातो हावा खादै सात किलोमिटर कुद्न मलाई मन भएन । ट्याक्सी खोज्ने जाँगर पनि लागेन । फेरि वेपत्ताको महंगो ट्याक्सी किन चढ्थ्यें? दिल्ली अोर्लेको पहिलो दिनै मुस्किलले चार किलोमिटर यात्रा गर्दा ट्याक्सीलाई अाठसय रूपैयाँ तिरेकै थिएँ । उसको मिटरमा मलाई विश्वास थिएन तर के झगडा गरिरहनु त्यो गर्मीमा ।

त्यसैले मैले खल्तीबाट मोवाइल फोन निकालें जसमा भोडाफोनको फोरजी सेवा उपलब्ध थियो । फोनमा मैले उबर एप्प खोलें । अनि ‘देखि’मा खान मार्केट र ‘सम्म’मा अाइटीसी मौर्य लेखें । छिनमै मैले जानकारी पाएँ, स्विफ्ट डिजायर चलाउने अरविन्द म भन्दा तीन मिनेट टाढा छन् । हेर्दाहेर्दै उनी एकै मिनेट टाढा भए । जरूरी त थिएन तर उनले मलाई फोन गरे । मैले अाफू उभिएकै विन्दु उल्लेख गरें । केही बेरमै उनको गाडी सडकको अर्कोपट्टी मेरै सामुन्ने उभियो ।

त्यसरी ११ अगस्टको राती नौ बज्नै लाग्दा म अरविन्दको डिजायरमा छिरेको थिएँ । Continue reading →

An ‘AirTruck’. Headed to China.

3 Replies

Subscribe to Blog via Email

One recent afternoon I spotted a few beautifully decorated trucks not very far from the China border north of Kathmandu. They were stuck there. Mudslides had blocked a long stretch of the narrow road, or what we in Nepal unashamedly call a highway.

I asked a driver why his truck along with others had images of envelopes and the Nepal Airlines planes painted on their bodies. Some lorries had the flag of Nepal in various forms painted on them. “It’s just one of those paint templates available in the workshop in Kathmandu,” he said. “I like this one.” His truck had a stretched flag of Nepal and the national flag carrier’s corporate emblem portraying the sky god Aakash Bhairav.

The Kathmandu-Kerung highway has become busier lately. The Araniko highway remains out of order since the April 2015 earthquakes. It means that business has shifted to Kerung, which brought along a large number of lorries on this road. As if that was not enough, the Indian blockade happened last year forcing even more trucks to run on this fragile, winding and difficult road. This is being expanded and improved. But that’s another story.

A truck driver waiting for the green light.

A truck driver waiting for the green signal.

I saw this lorry on Prithvi highway, near Kathmandu:

This one came from India.

Dinesh Wagle

November 17, 2014

Nice to see some Bakery Cafe New Baneshwor waiters (hearing impaired) taking orders in their Galaxy tabs with customized menu software. Orders entered in the tablets at the tables instantly reach to computers in the kitchen & billing counter via wireless connection. #HitechBC

Posted from WordPress for Android

चन्दनपुर गाउँ [Chandanpur Village]

1 Reply

In Chandanpur village, a grandma looks for lice in her granddaughter’s hair.

मैले अाफू घुम्न अाएको भन्दा सुन्नेले पत्याउन सजिलो थिएन । त्यो अनकन्टार गाउँमा काम नपरी वा कतैबाट सरूवामा नपरी किन पुग्ने । कुरा ठिकै हो । धेरै ठाउँमा त्यसरी नपत्याइएको स्थिति मैले सामना गरेको छु । तै पनि म “हो, घुम्नै अाएको हुँ” भन्न छाड्दिन । एकछिनपछि मान्छेहरू पत्याएजस्तो गर्न थाल्छन् । अनि मलाई वेवास्ता गर्दै उनीहरू अाफ्नै तालमा गफिन थाल्छन् ।

होअोअो… त्यो क्षण । उनीहरूको बीचमै रहेर पनि उनीहरूले मलाई ध्यान नदिएको त्यो क्षण म उनीहरूका अनुहार हेर्दै ध्यानपुर्वक उनीहरूका गफ सुन्न र मनमनै कुराकानीको लवज अठ्याउन रूचाउछु ।

तर अाजको यो साँझ साहुनी अामै (माथि तस्वीरमा नातीनीका जुम्रा हेर्दै) ले मलाई वेवास्ता गर्न छाडेकी रहिन छिन् । म त्यो हुटेलका बेन्चीमा जम्मा भएर बात मारिरहेका पुरूषहरूको गफ सुनिरहेको बेला उनले मेरो अनुहारमा हेर्दै अनि मलाई छक्क पार्दै भनिनन्- “मैले चिने तपैलाईं ! तपै पत्रकार बनेर अाउनुभएको थियो हैन ?” त्यसो भन्दा उनी अाखिभौं उचाल्दै मुस्काईरहेकी थिइन् । सौर्य बत्तीको मधुरो प्रकाशमा उनले मलाई घोरिएर हेरीरहेकी थिइन् ।

म लगभग पक्राउ परेको अवस्थामा पुगेको थिएँ । त्यो किन भने मैले उनीसँगको अलि अघिको कुराकानीमा अाफ्नो परिचय दिएको थिइन ।
Continue reading →

Bhatte Danda

Leave a reply

The idea was to revisit the areas of Lalitpur where I had gone in 2011 in a fun trip (which, in those days, would almost always come out as “work” trip too. My favorite quote from this story: “खोलामा खुट्टा टेकेर निस्किँदा त्यो कसको हो थाहा हुँदैन ।”). Recently I went up to Bhatta Danda and may be four kilometers below the Danda. It was all fun up to the Danda– wide and graveled road with little traffic. The dirt track– officially called the Kanti Rajpath or highway– began at the Danda. Just below the Danda, I came under a downpour and the road became slippery. Those enormous hills that looked inviting only a while ago suddenly felt scary— I could count more mudslides in the stretch of a kilometer than fish in Ranipokhari pond. I didn’t want to stuck between two landslides. So I did the sensible thing. I returned. But I will go back to see how Asrang and Pyutar villages where I had gone in 2011 are doing in 2014. I am waiting for October to come.